Rasyonel Sayılar ve Sayı Doğrusunda Gösterme
- BU KONUDA ÖĞRENECEKLERİMİZ:
- √ Rasyonel Sayı Nedir?
- √ Rasyonel Sayı mı? Tanımsız mı? Belirsiz mi?
- √ Rasyonel Sayıları Sayı Doğrusunda Gösterme
RASYONEL SAYILAR
a bir tam sayı ve b sıfırdan farklı bir tam sayı olmak üzere \(\frac ab\) şeklinde yazılabilen sayılara rasyonel sayılar denir.
Tanımdan yola çıkarak şunlara ulaşabiliriz: Her doğal sayı ve tam sayı aynı zamanda rasyonel sayıdır. (Çünkü paydalarına 1 yazabiliriz.)
ÖRNEKLER: \(\frac{-2}3\;;\;1\frac35\;;\;1,35\;;\;0,\overline3\;;\;-7\;;\;0\;;\;\frac9{-4}\) sayıları birer rasyonel sayıdır.
Sıfırdan küçük rasyonel sayılara negatif rasyonel sayılar denir.
\(\frac00\) belirsizdir ve bu ifade rasyonel sayı değildir.
\(\frac02\;,\;\frac0{-3}\) sayıları 0’a eşittir.
\(\frac70\;,\;\frac{-1}0\) ifadeleri tanımsızdır ve bu ifadeler rasyonel sayı değildir.
\(\frac{-2}3=\frac2{-3}=-\frac23\) gibi.
RASYONEL SAYILARI SAYI DOĞRUSUNDA GÖSTERME
Rasyonel sayılar sayı doğrusunda gösterilirken önce tam sayılı kesre dönüştürülür. Sonra tam kısmı kadar ilerlenir. (Pozitifse sağa, negatifse sola doğru) Daha sonra bu tam sayı ile bir sonraki tam sayı ile arası kesrin paydası kadar parçaya bölünür ve kesrin payı kadar ilerlenir. Bu ilerleme negatif sayılarda sola doğru pozitif sayılarda sağa doğrudur. Yani 0’dan uzaklaşırız.
Yukarıdaki örneğe bakacak olursak \(1\frac56\) kesri 1 ile 2 arasındadır. Dolayısıyla 1 ile 2 arası 6 parçaya bölünür ve 5 parça ilerlenip sayının yeri bulunur.
\(-\frac34\) kesrine bakacak olursak bu basit kesir olduğu için 0 ile −1 arasındadır ve bu aralık 4 parçaya bölünür. Bu parçalardan sola doğru 3 parça ilerlenir ve kesrin yeri bulunmuş olur.
ÖRNEK: Aşağıdaki sayı doğrularında soru işareti yerine gelmesi gereken sayıları bulalım.
İlk sayı doğrusunda sayı −1 ile −2 arasında olduğu için sayının tam kısmı −1’dir. −1 ile −2 arasını 5 parçaya bölmüş ve bize sorulan parça üçüncü. (0’ın olduğu taraftan sayıyoruz.)
Buna göre sayımız \(-1\frac35\)
İkinci sayı doğrusunda sayımız 0 ile −1 arasında olduğu için basit kesirdir. 3 parçaya bölünmüş ve 1. parça olduğu için soru işareti yerine \(-\frac13\) gelmelidir.
Üçüncü sayı doğrusunda sayımız 0 ile 1 arasında olduğu için basit kesirdir ve 4 parçadan 3.sü olduğu için \(\frac12\)‘tür.
KONUYU PEKİŞTİRMEK İÇİN:
- √ Rasyonel sayıları tanır ve sayı doğrusunda gösterir.
ÖNCEKİ KONU | SONRAKİ KONU |